Trzy składniki miłości
Z tego artykułu dowiesz się:
Jakie są trzy składniki miłości?
Czym charakteryzuje się każdy element?
Jaka jest dynamika każdej części?
Na pewno się zgodzisz, że miłość jest skomplikowana. Niby znamy ją z filmów, książek, a nawet własnego doświadczenia, ale ostatecznie mało kto potrafi ją dokładniej wyjaśnić. Nawet psychologowie mają problem z jednoznacznym jej określeniem, ponieważ jest bardzo złożona. Rzeczy skomplikowane czasem warto podzielić na mniejsze elementy i przeanalizować każdą z nich. Właśnie to zrobił Robert J. Sternberg.
Rozłożył miłość na trzy składniki: intymność, namiętność i zobowiązanie.
Intymność – Trzy składniki miłości
Intymność, to pozytywne uczucia i działania, które powoli budują: zaufanie, przywiązanie, bliskość.
Na intymność składa się:
- zaufanie
- szacunek
- wzajemne zrozumienie
- troska o dobro partnera,
- wymiana intymnych informacji
- dawanie i otrzymywanie uczuciowego wsparcia
- uważanie partnera, za ważny element życia
- wspólne dzielenie się przeżyciami – wewnętrznymi i zewnętrznymi
- poczucie szczęścia z samej obecności ukochanego – „Dziękuję, że jesteś.”
Spokojnie 🙂 Nie jest to lista obowiązkowa. Jeżeli jakaś pozycja w twoim związku nie występuje, to nie znaczy, że to koniec waszej miłości.
To tylko wypunktowanie części składników intymności. Nie musicie spełniać każdego z nich, aby można było powiedzieć, że występuje w waszej relacji intymność.
To tak jak z zupą, która ma w przepisie 10 różnych składników. Jeżeli nie masz w domu wszystkich i wykorzystasz do dania zaledwie 8, to i tak będzie to pyszna zupa. Do pojawienia się intymności wystarczy dowolna kolejność wystarczającej liczby składników.
- Intymność pojawia się w związkach z różną siłą. Nie ma na nią tylko jednego „idealnego” przepisu.
- Intymność pojawia się nie tylko w związku romantycznym. Występuje także w miłości do rodziców, rodzeństwa, przyjaciela, dziecka). – zaufanie, przywiązanie, bliskość to ważne elementy wspólnej pozytywnej miłości do drugiego człowieka.
Dynamika intymności
Wzrost i spadek intymności są bardzo powolnym procesem.
Na intymność składa się w dużej mierze nauka wspólnej komunikacji, wzajemne zrozumienie, udzielanie sobie wsparcia. Takie umiejętności zdobywa się wraz z poznaniem partnera i tworzeniu wspólnych przeżyć. Na początku związku partnerzy mało o sobie wiedzą. Trudno im się porozumieć, nie znają wszystkich potrzeb partnera, nie umieją go zawsze trafnie pocieszyć, czasami źle rozumieją jego słowa i intencje.
Wraz z poznaniem partnera rozumiemy się coraz lepiej. Wiemy jak poprawić partnerowi humor, co lubi, co ma namyśli kiedy nerwowo patrzy w sufit, kiedy śpiewa pod nosem, czego nie lubi i co sprawia mu przykrość. (Wzrost intymności).
Kiedy w związek wkracza nuda, rozpoczyna się powolny spadek intymności. Kiedy znamy partnera bardzo dobrze, doskonale wiemy, jak reagować na różne jego potrzeby. Właśnie to sprawia, że związek wydaje nam się nudny i przewidywalny np. Kiedy ma zły humor, zawsze przynoszę mu czekoladowe ciastko z cukierni z bloku. Kiedy mamy rocznicę zawsze dostaję bukiet białych róż.
Nawet szczęśliwy związek może zabić nuda i powtarzalność.
Namiętność – Trzy składniki miłości
Namiętność, to połączenie silnych emocji (zarówno pozytywnych jak i negatywnych) np. zachwyt i zazdrość oraz silnego pobudzenia fizycznego.
Na namiętność składa się:
- marzenia na jawie
- erotyczne marzenia
- szybsze bicie serca
- uczucie podniecenia
- całowanie i kontakty seksualne
- poszukiwanie i pragnienie bliskości fizycznej
- nagłe przypływy energii, po zobaczeniu ukochanego
Warto pamiętać, że namiętność nie jest synonimem „potrzeb seksualnych”. Choć namiętność w dużej mierze opiera się na erotyczności,
to w jej skład może także wchodzić np. potrzeba opiekuńczości czy dominacji.
- Namiętność nie może wzrastać w nieskończoność. To uczucie jest męczące, a także łatwe do zniszczenia np. złe wspomnienie, telefon (…). Czynnikiem kładący kres namiętności może być także np. stale rosnący poziom dezorganizacji np. gdybyście stale żyli namiętnością, nikt z was nie pomyślałby o obiedzie i prędzej czy później bylibyście głodni.
- Namiętność sprawia, że reszta rzeczy schodzi na dalszy plan. Liczy się tylko tu i teraz.
Dynamika namiętności
Namiętność jest dynamiczna i gwałtowna.
Wzrost namiętności opiera się na zasadzie lawiny. Pojawienie się namiętności wywołuje w nas określone zachowania, a określone zachowania wywołują w nas więcej namiętności np. całowanie się, dotyk ukochanej osoby sprawiają, że chcemy jeszcze więcej kontaktu cielesnego.
Namiętność bywa porównywana do narkotyku. Kiedy stale otrzymujemy dany poziom namiętności, ten przestaje nam wystarczać.
Aby uzyskać takie same emocje co poprzednio, potrzebujemy jej więcej i więcej i więcej. Jeżeli nie otrzymamy wyższej jej dawki
(co nie zawsze jest możliwe) pojawia się depresja, rozdrażnienie, tęsknota za danym uczuciem.
Dopiero długi okres abstynencji pozwala wrócić do stanu wyjściowego.
Na wykresie można zobaczyć małą górkę, nim namiętność do końca opadnie. To nasze przyzwyczajenie do danej dawki namiętności. Jeżeli chcielibyśmy ponownie wywołać namiętność, zanim emocja opadnie do końca, będzie potrzeba więcej energii, bo będzie potrzeba większej dawki namiętności. To właśnie w momencie opadania całkowitego wykresu pojawia się m.in depresja.
Zobowiązanie – Trzy składniki miłości
Zobowiązanie to decyzje, myśli, działania ukierunkowane na przekształcenie relacji miłosnej w związek i utrzymaniu go mimo występujących przeszkód.
Na zobowiązanie składa się:
- oddanie
- lojalność
- ofiarność
- ochronna
- poświęcenie
- wyrzeczenie
- zaangażowanie
- przekładanie ukochanej nad siebie
Zobowiązanie jest świadomym procesem wymagającym nierzadko wielu starań. Zobowiązanie samo siebie kumuluje – kiedy zaczynamy wkładać pierwsze wysiłki w stworzenie zdrowego związku coraz trudniej nam się wycofać i przyznać, że nasz wysiłek nie przyniósł sukcesu.
- Zanik zobowiązania prowadzi do szybkiego rozpadu związku.
Dynamika zobowiązania
Dynamika zobowiązania przypomina falę.
Początkowo zobowiązanie rośnie wolno. Następnie wraz ze wzrostem namiętności i intymności, które rosną szybciej, przyśpiesza, a potem stabilizuje się. Wyrównanie poziomu następuje, gdy obie strony decydują się na poważną relację.
Jeżeli w pewnym etapie zaprzestaniemy zobowiązania np. po pół roku zerwiemy – zobowiązanie spadnie do zera — przestaniemy się starać.
Obecność wszystkich trzech elementów jest – zdaniem Sternberga – gwarancją tego, że relacja przetrwa i dla obojga partnerów będzie korzystna i satysfakcjonująca.
Czy wszystkie składniki występują w Twoim związku?
